پروژه راه‌آهن بوشهر – شیراز در دولت نهم کلید خورد اما چنان کند پیش رفت که انتظار برای تکمیل آن حالا ۱۴ ساله شده است و با این همه تنها ۲۰ درصد پیشرفت فیزیکی را تجربه کرده است، در همه این سال‌ها تسریع در روند این پروژۀ زیرساختی خواسته اصلی مردم بوشهر و فارس بوده است تا با خود رونق را به تولید و تجارت این استان ها بیاورد.
طول این خط آهن از سمت شیراز تا بوشهر ۴۳۷ کیلومتر است که به ۱۱ قطعه اجرایی تبدیل شده است و در امتداد خود شهرهای اهرم، کلمه، بوشکان، فراشبند، فیروزآباد، بایگان، کوار، شیراز، زرقان و مرودشت را در برمی‌گیرد اما این پروژه به نحوی شگفت در تنگستان گرفتار کندی شد و اعتبارات قطره چکانی و به واقع ناچیز سال‌های گذشته گرهی از آن نگشود.
تاخیر تکمیل این پروژه در اتصال بوشهر به شبکه ریلی سراسری بیشترین آسیب را به اقتصاد بنادر و تولید این استان وارد می‌کند تا جایی که کارشناسان و فعالان این عرصه معتقدند در صورت ادامه یافتن این وضع بیم آن می‌رود که بنادر استان زیان‌ده شوند و انگیزه برای سرمایه‌گذاری در این استان هر روز کمتر شود.
تزریق جان دوباره به پروژه راه‌آهن بوشهر - شیراز
نیمه مهر ماه که هیات دولت سیزدهم سفر خود به استان بوشهر را آغاز کرد، سخنان وزیر راه و شهرسازی نشان از توجه و اراده برای پیشبرد راه‌آهن از بوشهر به شیراز داشت، زیرا رستم قاسمی در بندر دیر گفت: تلاش می‌شود این پروژه اساسی با تامین اعتبار لازم فعال شود.
فردای آن روز رئیس جمهوری که به تنگستان رفته بود از قطعه ۱۰ این پروژه بازدید و بر لزوم ایجاد جهش در روند تکمیل این پروژه تاکید کرد. آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی گفت: باید اعتبارات این پروژه بطور حتم در بودجه سال آینده گنجانده شود.
حالا امید بوشهری‌ها به تکمیل این پروژه و ورود قطار به پایتخت انرژی که با گذشت یک و نیم دهه بسیار کمرنگ شده بود، از ۱۶ مهرماه جانی دوباره گرفته است و این امیدواری وجود دارد تا جهش در تولید و اشتغال و رونق اقتصادی بوشهر با ورود قطار از راه برسد.
ریل‌گذاری برای پویایی تجارت بوشهر
فعالان اقتصادی بخش خصوصی و دولتی بوشهر به اتفاق بر نقش پررنگ و بی‌بدیل اتصال به شبکه ریلی کشور تاکید دارند و فقدان این امکان را مانعی بزرگ بر راه جهش تولید و فعال شدن ظرفیت‌های اقتصادی این استان می‌دانند.
بوشهر از دیرباز دروازه اقتصادی کشور بوده است اما ضعف در زیرساخت‌ها رفته رفته قدرت رقابت‌پذیری را از آن گرفت و امروز ظرفیت بیش از ۹۰۰ کیلومتر مرز آبی و ۱۱ بندر چنان که باید رونق اقتصادی را برای بوشهر به بار نیاورده است.
رئیس اتاق بازرگانی بندر بوشهر معتقد است اگر بخواهیم بنادر بوشهر فعال باقی بماند اتصال آن به شبکه راه‌آهن کشور ضروری است زیرا قدرت رقابت‌پذیری را برای استان ایجاد می‌کند و به دنبال آن صادرات، سرمایه‌گذاری و رونق کسب و کار و اشتغال‌زایی به همراه می‌آورد.
به گفته خورشید گزدرازی زمانی که تصمیمی برای فعالیتی اقتصادی مانند صادرات کالا گرفته می‌شود، پیشتر همه جوانب سنجیده می‌شود و طبیعی است که استانی ترجیح داده شود که صادرات از مبادی آن هزینه تمام شده کمتری در پی داشته باشد.
او ادامه داد: حمل و نقل ریلی هزینه تمام شده صادرات و واردات را بسیار کاهش می‌دهد، بنابراین یکی از نیازهای اساسی و بلکه مهمترین نیاز استانی که معاش ۶۰ درصد مردمانش بسته به دریا و دریانوردی است، وجود راه آهن است زیرا این زیرساخت سبب رونق فعالیت‌های بندری می‌شود و بسیار اشتغال‌زا است.
آنطور که گزدرازی گفت اتصال بوشهر به خط آهن، ایجاد دیگر زیرساخت‌های بندری را نیز به دنبال می‌آورد. او توضیح داد: زمانی که تجارت از بنادر بوشهر به صرفه باشد، توسعه زیرساخت‌هایی مانند لایروبی ۱۵ متری و ایجاد شرایط برای پهلوگیری کشتی‌های ۵۰ هزار تنی نیز در دستور کار سازمان بنادر قرار می‌گیرد، در حالی که اکنون در بهترین حالت امکان پهلوگیری برای کشتی ۳۰ هزار تنی فراهم است.
رئیس اتاق بازرگانی بندر بوشهر پیش بینی کرد که با تکمیل راه‌آهن و پیوستن بوشهر به شبکه ریلی کشور رونق اقتصادی که در جنوب استان وجود دارد در مرکز و شمال این استان نیز ایجاد شود.
جذابیت بخشی به بنادر بوشهر با حمل و نقل ریلی
برای بوشهر، رسیدن راه‌آهن به آن می‌تواند سرآغازی برای سرمایه‌گذاری و دروازه‌ای برای فعال شدن اقتصاد دریا باشد. سخنان مدیرکل بنادر و دریانوردی استان بوشهر نیز بر پیش‌بینی رئیس اتاق بازرگانی این استان صحه می‌گذارد. سیاوش ارجمند زاده به خبرنگار ایرنا گفت: با اتصال بوشهر به شبکه ریلی کشور سرمایه گذاری در حوزه‌های پایانه کانتینری، صادرات و ترانزیت اقتصادی رشد می‌یابد و امکان جذب سرمایه گذار برای سایر پایانه‌ها سرعت می‌گیرد.
چنانکه ارجمندزاده موقعیت استان بوشهر را تشریح کرد، قرار گرفتن در حوزه صنعتی فارس و اصفهان و نزدیکی به کشورهای حوزه خلیج فارس، موقعیت ممتازی به بوشهر بخشیده است و اتصال بندر بوشهر به شبکه ریلی کشور باعث اتصال به کریدور شمال و جنوب و راه جدید ابریشم می‌شود که با جذب بار برای بنادر بوشهر، می تواند تاثیر بسزایی در توسعه صادرات، ترانزیت بار و رونق تجارت بنادر این استان داشته باشد.
او اضافه کرد: کاهش هزینه حمل و نقل و هزینه تمام شده کالاهای صادراتی و ترانزیتی و قیمت تمام شده کالاهای وارداتی را به دنبال دارد که به بهبود وضعیت رفاهی مردم استان بوشهر می‌انجامد و از منظر سرعت و وزن کالاها نیز حمل و نقل ریلی در مقایسه با حمل و نقل جاده‌ای باعث بهبود عملکرد بنادر می‌شود.
جهش تولید و اشتغال بوشهر با حرکت از روی ریل
اما آنچه از رونق و رشد با حمل و نقل ریلی به اقتصاد بوشهر می‌رسد، محدود به صادرات و واردات و اقتصاد دریا نیست بلکه بخش صنعت و تولید نیز از این زیرساخت حیاتی بهره‌ای شگرف می‌برد و چنانکه صاحبنظران این عرصه معتقدند تکمیل راه‌آهن عسلویه- بوشهر- شیراز می‌تواند زمینه ساز جهش تولید در این استان باشد.
معاون امور صنایع و معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر از حمل و نقل به عنوان یکی از اصلی‌ترین زیرساخت‌های توسعه اقتصادی تعبیر کرد و در این باره گفت: حمل و نقل ریلی به دلیل امکان انتقال کالا در حجم‌های وسیع و ایمنی بیشتر نسبت به سایر روش‌های حمل و نقل اهمیت بالایی دارد.
آنطور که حسن بحرینی توضیح داد اتصال بوشهر به راه‌آهن کشور امکان اجرای طرح‌های بزرگ اقتصادی را در بوشهر فراهم می‌کند که به طور قطع حجم بالایی از اشتغال را نیز برای جوانان بوشهری با خود به همراه می‌آورد. او بیان کرد: در این صورت امکان اجرای طرح‌های بزرگ صنعتی را فراهم می‌کند که نیاز به حمل مواد اولیه در حجم‌های بالا از سایر استان‌های کشور دارد .
وی ادامه داد: با توجه به ابلاغ اجرای منطقه آزاد تولیدی صنعتی بوشهر و زیرساختی همچون راه آهن جذابیت های زیادی برای سرمایه گذاران و تولیدکنندگان برای سرمایه گذاری در این منطقه و تولید و اشتغال در آن بودجود می آورد.
بخش معدن استان بوشهر از دیگر بخش‌هایی است که از رسیدن قطار به بوشهر بهره‌می‌برد و رونق می‌یابد. بوشهر بیش از پنج میلیارد تن ذخایر معدنی دارد که می‌تواند ماده اولیه صنایع و کارگاه‌هایی باشد که در سراسر کشور فعال است.
معاون امور صنایع و معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر معتقد است: معدن یکی از قابلیت‌های استان بوشهر است که اتصال به شبکه ریلی برای به فعل رساندن آن اجتناب‌ناپذیر است.
بحرینی تاکید کرد: با توجه به حجم قابل ملاحظه ذخائر معدنی شناسایی شده، حوزه معدن و صنایع معدنی است که برای استفاده از این ظرفیت‌ها و احداث صنایع فراوری مرتبط ، وجود راه آهن و اتصال استان به شبکه سراسری اجتناب ناپذیر است.
راه آهن زمینه ساز سفر ایمن و اقتصاد گردشگری فعال
در کنار همه سودمندی‌هایی که تکمیل پروژه راه‌آهن برای اقتصاد بندر، صنعت و معدن، تولید و اشتغال‌زایی بوشهر دارد، نمی‌توان از جنبه رفاهی حمل و نقلی آسان و کم خطر برای مردمان این استان و گردشگرانی که بویژه در ۶ ماه دوم سال روانه کرانه خلیج فارس می‌شوند نیز چشم پوشید.
سفر با قطار به دلیل امنیت و کم خطر بودن از راههای محبوب مسافران و گردشگران است و قابلیت‌های بکر بوشهر برای فعال کردن اقتصاد گردشگری نیز می‌طلبد تا با توجهی دوباره، برای تامین اعتبار راه‌آهن بوشهر-شیراز و خاتمه دادن به انتظار ۱۴ ساله تلاشی مضاعف شود.
۱۴۰۱ سال جهش در عملیات اجرایی راه آهن بوشهر - شیراز
حالا و پس از سفر رئیس جمهوری به بوشهر مدیرکل راه و شهرسازی استان بوشهر خبر از در دستور کار قرار گرفتن تامین اعتبار راه آهن بوشهر - شیراز داد. فرزاد رستمی با بیان اینکه برای تکمیل این پروژه ۲۵ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است، گفت: به پیشنهاد وزیر راه و شهرسازی بنا شد در صورت امکان ۲۰۰ میلیون دلار تهاتر نفتی برای ساخت دیگر قطعات ریلی در برنامه قرار گیرد.
آنطور که رستمی گفت: در صورت تامین ۲۰۰ میلیون دلار منابع یاد شده، پنج هزار میلیارد تومان اعتبار تزریق می‌شود که در این صورت در سال ۱۴۰۱ جهشی در ساخت این خط راه آهن رخ خواهد داد.
آیت‌الله رئیسی در سفر خود به بوشهر به خبرنگاران بوشهری گفت: وزیر راه و شهرسازی باید تمام بخش های مختلف مرتبط با پروژه راه آهن شیراز - بوشهر را برای تامین منابع مالی مورد نیاز از طریق سه کانال فاینانس، تهاتر و صنایع مختلف انجام دهد.
آنطور که پیشتر برای طرح طرح راه آهن شیراز-بوشهر هدف‌گذاری شده ، جابه جایی سه میلیون تن بار در سال اول بهره برداری و افزایش تا ۶ میلیون تن طی ۱۰ سال، جابه جایی یک میلیون مسافر در سال اول بهره برداری و افزایش تا ۲ میلیون نفر طی ۱۰ سال پیش‌بینی شده است که بی‌شک رونق اقتصادی و اجتماعی را برای این استان به ارمغان می‌آود.
در زمان حاضر در استان بوشهر قطعه ۱۰ پروژه راه آهن در حد فاصل شهر اهرم به کلمه به طول ۲۵ کیلومتر فعال است و برای این قطعه ۶۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است که تاکنون ۱۵۰ میلیارد تومان هزینه شده است.